Niemiecki system fiskalny kojarzony jest w Europie przede wszystkim ze stosunkowo wysokimi podatkami. W dużej mierze słusznie – progresywne naliczanie danin sprawia, że wyższe zarobki przekładają się na większe zobowiązania wobec urzędu skarbowego. Należy jednak pamiętać, że osoby robiące rozliczenie podatku z Niemiec mają możliwość odliczenia od dochodu różnych, często dość zaskakujących wydatków, a także skorzystania z ulg. Wszystkie te zasady wynikają z przynależności do konkretnej klasy podatkowej. Czym są klasy podatkowe i jak wpływają one na wysokość odprowadzonej opłaty skarbowej?
Co to jest klasa podatkowa?
W Niemczech obowiązuje sześć klas podatkowych, a każdego płatnika przypisuje się do jednej z nich na podstawie wysokości zarobków oraz sytuacji życiowej. Dzięki temu osoby o innych dochodach są inaczej obciążone, a system podatkowy jest sprawiedliwy – grupy różni wysokość kwoty wolnej od podatku oraz oprocentowania dochodu. Tym sposobem osoby o najniższych zarobkach przekazują do urzędu skarbowego (Finanzamtu) inną część swoich dochodów. Opodatkowanie niemieckich pensji rośnie z każdym kolejnym euro i może obejmować od 14 do 45% zarobków. Dla porównania w Polsce funkcjonują tylko dwa progi podatkowe – 17 oraz 23%.
Rozliczenie podatku z Niemiec a klasa podatkowa
Klasy podatkowe obejmują grupy osób znajdujących się w innej sytuacji, dzięki czemu podatnicy rozliczenie podatku z Niemiec wykonują wedle swoich możliwości. Klasy podatkowe regulują również dostępność ulg oraz wysokość kwoty wolnej od podatku.
- Pierwsza klasa podatkowa przeznaczona jest dla osób samodzielnie prowadzących gospodarstwo domowe, w tym wdowców, rozwodników i par w separacji. W tej klasie znajdują się też Polacy mieszkający i pracujący w Niemczech, których partnerzy pozostali w kraju. Roczna kwota wolna od podatku dla tej grupy wynosi 9 984 euro.
- Klasa druga to osoby samotnie wychowujące potomstwo i korzystające ze wsparcia socjalnego. Roczna kwota wolna od podatku jest taka sama jak w poprzedniej – 9 984 euro.
- Klasa trzecia jest dedykowana głównie podatnikom w związku małżeńskim z osobą przebywającą i pracującą w Niemczech. Roczna kwota wolna od podatku w trzeciej klasie podatkowej w 2022 roku wynosi 19 968 euro. To najwyższa możliwa wartość, dlatego takie rozwiązanie opłaca się szczególnie w sytuacji, kiedy zarobki obojga znacznie się różnią.
- W czwartej klasie podatkowej znajdują się głównie małżeństwa, zostają do niej przypisane po ślubie lub zgłoszeniu meldunku w Niemczech.
- Do piątej klasy podatkowej automatycznie zostaje przypisany współmałżonek podatnika znajdującego się w klasie trzeciej. W tym wypadku roczna kwota wolna od podatku wynosi jedynie 1 260 euro.
- Jeśli pracownik posiada więcej niż jedno źródło dochodu, znajduje się w klasie szóstej, w której nie przewidziano kwoty wolnej od podatku.
Najkorzystniejsza klasa podatkowa
Która klasa jest najbardziej opłacalna z perspektywy podatnika? Jeśli mowa o osobach samotnych i samodzielnie wychowujących dzieci, można wskazać klasy 1. i 2., które nie tylko gwarantują jedną z wyższych kwot wolnych od podatku, ale także uwzględniają szansę skorzystania z ulgi na dzieci. W przypadku małżeństw, mogących wybierać między kombinacją klas 3. i 5. oraz przynależnością obojga do 4., wiele zależy od zarobków. Osoba o dużo niższym przychodzie powinna być w 3. klasie podatkowej z największą kwotą wolną od podatku. Kiedy zarobki są na zbliżonym poziomie, prawdopodobnie najlepszym rozwiązaniem do rozliczenia podatku z Niemiec będzie 4. klasa podatkowa. Ostatecznie na to, w jakim zakresie dana klasa będzie korzystna, najbardziej wpływa wartość pobieranej z zarobków zaliczki na poczet podatku – wysoka zaliczka to duże prawdopodobieństwo zwrotu, a niska może oznaczać konieczność dopłaty.